Grote financiële hervormingen in Nigeria – Naira gedevalueerd

Op 29 mei jl. vond de inauguratie plaats van President Bola Ahmed Tinubu als de 16e president van Nigeria. De nieuwe president beloofde in zijn speech economische hervormingen met als doel een economische groei van minimaal 6% per jaar. De twee belangrijkste hervormingen zijn het vrij verhandelbaar maken van de valuta en het afschaffen van brandstofsubsidies. In de aanloop naar de inauguratie was de stemming al hoopvol dat Tinubu deze belangrijke stappen zou zetten. De Nigeriaanse All Share index steeg in de maand mei met 11%. 

Het TCM Global Frontier fonds, dat een weging heeft van ongeveer 14% in Nigeria, steeg in de maand mei met 7,6% ten opzichte van 2,55% voor de Frontier Markets ETF (alles gemeten in euro).
Op 14 juni werd de daadwerkelijke devaluatie doorgevoerd, waardoor de naira ruim 33% minder waard werd ten opzichte van de euro. Sinds 31 mei t/m 16 juni is de Nigeria All share index gecorrigeerd met 27,65% in euro waarbij het TCM Global Frontier fonds 5,38% terugviel. De NAV van het fonds staat nu weer op de waarde die halverwege mei werd bereikt. Ondanks de schok en de te verwachten volatiliteit op korte termijn maken deze maatregelen de weg vrij voor een langverwacht herstel van de Nigeriaanse economie.
De nieuwe president erft een moeizaam draaiende economie van zijn voorganger, Muhammadu Buhari. Het land met 222 miljoen inwoners kampt met een torenhoge schuld, een tekort aan buitenlandse reserves en brandstof, en een hoge inflatie en zwakke munt.

De wisselkoers van de naira is steeds kunstmatig hoog gehouden ten opzichte van de dollar. Op de zwarte markt konden mensen hun geld omwisselen naar dollars tegen een Naira-koers die 50% zwakker was dan de officiële marktkoers. Dit verschil heeft de instroom van kapitaal en buitenlandse investeringen in de afgelopen jaren belemmerd. Directe buitenlandse investeringen in het West-Afrikaanse land zijn in zes jaar tijd met 52% gedaald tot $698 miljoen dollar in 2021. Tinubu heeft de centrale bankpresident Godwin Emefiele laten arresteren en vervangen door de ervaren bankier Wale Edun.
Nu de munt na jaren weer vrij verhandelbaar is geeft het buitenlandse beleggers de ruimte om weer  in Nigeriaanse aandelen te investeren zonder kapitaalrestricties. Vanwege deze restricties zijn Nigeriaanse aandelen extreem laag gewaardeerd geraakt. De meeste banken noteren op een koers-winstverhouding (k/w) van 3x, waarbij een dividend wordt uitgekeerd van 10% tot 15%.
Behalve de devaluatie kondigde Tinubu aan de brandstofsubsidies per direct af te schaffen. Dit levert direct een besparing op van $12,9 miljard dollar op de begroting, wat ongeveer twee derde is van de verwachte inkomsten uit olie- en gasproductie. Het vrijgekomen geld kan nu worden geïnvesteerd in infrastructuur, onderwijs en gezondheidszorg, aldus Tinubu.

Hoewel Nigeria rijk is aan olie en de grootste producent van Afrika is, heeft het een beperkte raffinagecapaciteit. Jarenlang heeft het ruwe olie geruild tegen geraffineerde olie uit het buitenland, wat vervolgens op de binnenlandse markt gesubsidieerd werd. Dit heeft geleid tot aanzienlijke verliezen in inkomsten en deviezenreserves en heeft bijgedragen aan de toenemende schuldenlast. Het afschaffen van de subsidies zal op de lange termijn goed zijn voor de economie, maar op korte termijn worden de burgers hard getroffen doordat de brandstofprijzen plotseling zijn verdrievoudigd. Dit leidt tot hogere transportkosten, stijgende voedselprijzen en hogere elektriciteitskosten voor degenen die generatoren gebruiken.
Positief punt is wel dat de rijkste man van Afrika, Aliko Dangote, een mega-raffinaderij ter waarde van 20 miljard US dollar heeft gebouwd nabij de Nigeriaanse havenstad Lagos. Deze heeft een capaciteit van 650.000 barrels per dag en is daarmee een van de grootste ter wereld. De raffinaderij is net vorige maand gereed gekomen, waardoor er straks minder hoeft te worden geïmporteerd, wat jaarlijks miljarden dollars scheelt. Ongeveer de helft van de financiering voor de bouw van de raffinaderij kwam van Access en Zenith bank.  
Access Bank (in portefeuille) heeft in de afgelopen tien jaar de omzet en winst zien vervijfvoudigen en heeft zijn activiteiten internationaal sterk uitgebreid, waardoor het resultaat niet alleen afhankelijk is van de Nigeriaanse economie. De bank is nu actief in 17 landen, waaronder China en India. Het aandeel noteert een k/w van 2,3 met een dividendrendement van 11,6%. Onlangs hebben we dividendinkomsten uit Nigeria herbelegd in Lafarge Cement. Deze cementproducent noteert op een k/w van 6,4 met een dividend van 10%. Het bedrijf is actief in Nigeria en Zuid-Afrika en kan mogelijk profiteren van toenemende investeringen in de infrastructuur onder de nieuwe president Tinubu.

Ondanks de positieve hervormingen waarop beleggers jaren hebben gewacht kan op korte termijn de markt nog volatiel blijven. Potentiële investeerders wachten mogelijk af om te zien of Tinubu zich niet alsnog met de koers van de naira wil bemoeien wanneer er druk op komt door bijvoorbeeld een nieuwe daling van de olieprijs of een periode van risk-off sentiment in de markt. Verder is het een risico hoe de bevolking met de harde ingrepen omgaat. Er zou sociale onrust kunnen uitbreken. In 2012 waren er bijvoorbeeld grote protesten in het hele land nadat de regering een poging deed de brandstofsubsidies te verminderen, die vervolgens werden teruggedraaid.

Tot slot zijn er nog twee andere pijnlijke noten die moeten worden gekraakt. Zo is er nog steeds een lijst van 43 producten die niet geïmporteerd mogen worden, vanwege het tekort aan dollars. Dit zijn bijvoorbeeld verschillende levensmiddelen, meubels, textiel en bouwmaterialen. En de rente zou nog verder moeten verhoogd teneinde de hoge inflatie te bestrijden.